Lijndienst
BKS startte op 21 april 1959 met een verbinding met Rotterdam als tussenstop op de bestaande dienst vanaf Leeds naar Dusseldorf. Een nadeel hierbij was wel dat in Rotterdam geen passagiers voor Dusseldorf mochten instappen en vanuit deze plaats niet ingestapt mocht worden voor Rotterdam. De lijndienst bleek mede daardoor minder succesvol en toen BKS moest snijden in de lijndiensten was dit een van de diensten die eind 1961 werd gestaakt.
Leeds - Rotterdam - Dusseldorf | vanaf 21/04/1959 tot 14/11/1961 |
BKS Air Transport | |
Douglas DC-3 Dakota | G-AIWD, G-AMSH, G-AMVC, G-APPO |
Airspeed AS-57 Ambassador | G-ALZR, G-ALZT, G-ALZW, G-AMAC, G-AMAD |
G-AIWD DC-3 BKS Air Transport op de lijndienst naar Rotterdam. (archief Wim Zwakhals, Zestienhoven, 1960)
BKS Aerocharter Ltd. werd op 7 februari 1952 opgericht. De maatschappijnaam bestond uit de eerste letters van de namen van de oprichters van deze maatschappij James Bamby, Thomas Keegan en Cyril Steevens, alle drie afkomstig vanuit Crewsair waarbij in plaats van aandelen de Dakota G-AIWE werd overgenomen. Gestart werd vanaf Southend waarbij de DC-3 Dakota direct werd ingezet op charterwerk binnen Europa met af en toe lange afstandscharters naar Aden en zelfs Singapore. Binnen een half jaar werd deze Dakota weer verkocht aan Iberia als EC-AGS, puur omdat er een hoge prijs werd geboden, en werden twee C-47 Dakota' s uit de RAF voorraden opgekocht en op 21 april 1952 ingeschreven als de G-AMSF (ex KJ880) en G-AMSH (ex KN642). Deze Dakota's werden voor gebruik gereed gemaakt door het in januari 1952 opgerichtte BKS Engineering Limited welke een hangaar op Southend in gebruik nam. Binnen een jaar werd de DC-3 Dakota vloot op vijf stuks gebracht door de aanschaf uit de RAF voorraden van de KJ815 en KN681 welke beiden op 4 oktober 1952 werden ingeschreven als de G-AMVB resp G-AMVC, gevolgd door de RAF Dakota KP220 welke op 17 juni 1953 de registratie G-ANAF ontving. Alle Dakota's werden voorzien van een passagiers interieur met 32 stoelen.
In de zomer van 1953 werden in opdracht van Horizon Holidays de eerste vakantiecharters gevlogen en wel vanaf Southend naar Calvi op Corsica (twee vluchten per week) en een wekelijkse vlucht Southend - Majorca. Ook werd dat jaar de eerste lijndiensten gestart en wel verbindingen tussen Newcastle en de Ilse of Man en van Newcastle naar Jersey. Begin 1954 werd de naam van de maatschappij veranderd in BKS Air Transport Ltd. In 1955 werd het lijnnennet verder uitgebreid met de verbinding Southend - Leeds - Belfast en werden de internationale verbindingen gestart tussen Leeds - Parijs, Leeds - Oostende en Leeds - Düsseldorf. Op deze laatst genoemde dienst werden de dagbladen voor het in Duitsland gestationeerde leger vervoerd. Daarnaast werden reguliere charters uitgevoerd tussen Southend en Tarbes en werd in opdacht van Horizon Holidays gestart met wekelijkse vluchten tussen Southend en Malaga en werd gestart met reguliere vluchten vanaf Newcastle naar Parijs en Bazel en wekelijkse vluchten vanaf Southend naar Barcelona, Geneve, Keulen, Klagenfurt, Napels, Nice, Palermo, Perpignan, Rome en San Sebastiaan. Om deze vluchten uit te kunnen voeren werd de BKS vloot uitgebreid met vier Vickers Vikings 1B. De eerste twee Vikings G-AJBR en G-AJJN waren afkomstig van BEA en werden in november/december 1954 afgeleverd, gevolgd door de G-AGON afkomstig van Eagle Aircraft in januari 1955 en tot slot de G-AIKN afkomstig vanuit de RAF (ex VL227) welke door BKS op Southend werd aangepast aan de civiele standaarden. Hierbij werden de Vikings ingezet op de vakantievluchten en de Dakotas op de lijndiensten.
G-AJBR Vickers Viking 1B in BEA kleuren met alleen BKS op de romp. (archief Wim Zwakhals)
In 1957 werd BKS Air Survey opgericht waarvoor de Avro 652 Anson 10 G-ALXH werd aangeschaft. De grootste verandering vond plaats door vervanging van de Viking vloot door drie Airspeed AS-57 Ambassadors afkomstig van BEA. De AS-57 G-AMAD werd daarbij in juli 1957 als eerste afgeleverd, gevolgd door de G-ALZT en G-ALZW in mei 1958. De overgebleven Viking vloot (G-AJJN, G-AJBR en G-AIKN) werd daarbij verkocht aan Continental Air Transport. De Airspeed AS-57 Ambassador was niet alleen groter, sneller en veel comfortabeler dan de Viking maar was daarbij ook het eerste toestel binnen de BKS vloot welke voorzien was van een drukcabine. De Ambassadors werden bij BKS omgebouwd van de 47 of 49 zitplaatsen bij BEA tot een 55 zitter waarbij door Aviation Traders geproduceerde licht gewicht stoelen werden toegepast.
Naast passagiers werd door BKS steeds meer vracht vervoerd. Van Shackleton Aviation werd in mei 1957 de Bristol B-170 Freighter Mk.1A G-AILW gehuurd, gevolgd een jaar later van een tweede Bristol Freighter, de G-AMLJ.
In 1959 werd gestart met een lijndienst tussen Newcastle en London-Heathrow, welke wegens een hoge bezetting al snel 2x per dag gevlogen werd. De luchthaven van Leeds werd stevig uitgebreid en er werden nieuwe diensten geopend op Dublin en werd Rotterdam als tussenstop op de dienst naar Dûsseldorf ingevoerd. Vloot wijzingen die daarbij werden doorgevoerd waren het vertrek van de DC-3 Dakota's G-AMVB en G-ANAF naar Hunting Surveys en de verkoop van de G-AMSF aan Don Everall Aviation. De vloot werd daarbij versterkt met de komst van de DC-3 Dakota's G-APPO, aangekocht van Williamson Diamond Mines (VR-TBS) in april 1959 en de G-AIWD van BEA in mei 1960 en een vierde Airspeed AS-57 Ambassador G-AMAC in juni 1960 eveneens afkomstig van BEA.
Voor het 1960 seizoen werd besloten een autolijndienst te starten tussen Liverpool en Dublin en werd in april 1960 de Bristol B-170 Freighter G-AILW hiervoor ingezet. Deze vrachtdienst werd gevolgd door een vrachtlijndienst/autodienst tussen Leeds en Belfast en naast de Bristol Freighters G-AILW en G-AMLJ werd een derde Bristol Freighter ingehuurd, de G-AHJD van North South Airlines. De G-AMLJ werd kort hierna door BKS aangekocht en zou ook de enige Bristol Freighter zijn die van volledige BKS kleuren werd voorzien. Vanaf Leeds werd op 3 oktober 1960 gestart met een passagiersdienst op London die 5x per week werd gevlogen met een DC-3 Dakota.In 1960 werden er 141.175 passagiers vervoerd en werd door de vloot een afstand van 1.489.000 miles afgelegd.
G-AMLJ Bristol B.170 Freighter, de enige Bristol Freighter in volledige BKS Air Transport kleuren. (archief Wim Zwakhals)
Voor het 1961 seizoen huurde BKS twee Vickers Viscounts van Maitland Drewery Aviation (G-ARER en G-ARGR) met een derde toestel stand-by (G-ARBY). De eerste BKS Vickers Viscount vlucht werd gevlogen op 6 juni 1961 op de dienst Newcastle - London. In het seizoen 1961 werden de Viscounts hoofdzakelijk ingezet op het zomerprogramma met vakantievluchten vanaf Gatwick naar Palma en Perpignan en de zomervluchten vanaf Leeds en Newcastle.
Op 7 oktober 1961 vond het eerste ongeval plaats binnen de BKS geschiedenis met de crash van de DC-3 Dakota G-AMVC bij de landing op Carlisle in slecht weer, waarbij alle vier de bemanningsleden om het leven kwamen.,
Eind 1961 raakte BKS in financieel zwaar weer en werden een aantal minder goed lopende lijndiensten geschrapt, waaronder de lijn dienst van Leeds via Rotterdam naar Düsseldorf. Wel werd als vervanger van de Douglas DC-3 Dakota op de lijndiensten een bestelling geplaats voor drie nieuwe Avro 748's. Op 30 september 1962 werd, in afwachting van de aflevering van het eerste bestelde toestel, de Avro 748 G-ARMW van Skyways Coach Air gehuurd, welke voorzien van BKS opschriften werd ingezet op de dienst tussen Leeds en London. De reistijd werd daarmee verkort met een half uur en daarnaast kon de Avro 748 44 passagiers vervoeren in tegenstelling tot de 32 in de Dakota. De Avro 748 werd vanaf begin 1963 tevens ingezet op de dienst tussen Leeds en Belfast en op de nieuw geopende dienst tussen Leeds en Amsterdam en Parijs. De eerste door BKS bestelde Avro 748 (G-ARRW) werd op 23 april 1963 afgeleverd, gevolgd door de G-ASPL en G-ATAM in april 1964 respectievelijk februari 1965. De van Skyways Coach Air gehuurde G-ARMW bleef daarbij tot oktober 1964 in dienst.
De nieuw geleverde Avro 748's van BKS werden voorzien van BKS Prop Jet Avro 748 opschriften. Hier de G-ASPL op de lijndienst naar Schiphol. (Nico Terlouw, Schiphol, 1964)
In 1963 werd gestart met het vervoer van renpaarden. De Bristol Freighter G-AMLJ werd hiervoor volledig aangepast waarbij zes paarden vervoerd konden worden. Daarnaast werd de AS-57 Ambassador G-ALZR aangekocht (voormalig Rolls Royce testbed) en verbouwd tot vrachtkist met een grote vrachtdeur en versterkte vloer waarbij ook deze Ambassador zo werd ingericht dat ook deze renpaarden kon vervoeren. Alleen al in 1963 werden door BKS 3000 paarden vervoerd.
Het jaar 1964 was het jaar van de grote veranderingen. Door het failisement van Air Safaris aan het begin van het seizoen werd BKS door de reisorganisatie Airways Holidays gevraagd de vluchten over te nemen voor het komende zomerseizoen inclusief de optie van Air Safaris voor het overnemen van twee Bristol B-175 Britannia's van BOAC. De eerste B-175 Britannia 302 welke in gebruik werd genomen was de G-ANBK welke op 17 maart 1963 op naam werd ingeschreven, voorzien werd de BKS kleuren en na een paar dagen crew training in april voor de eerste maal werd ingezet op de lijndienst van Newcastle naar London. In 1964 werden ook lijndiensten gestart van het nieuw geopende vliegveld van Teeside (naar Belfast, Dublin en London).
Met het in gebruik nemen van de tweede B-175 Britannia G-ANBH in maart 1965 werd in opdracht van Airways Holidays het vakantie programma uitgebreid met vluchten van Newcastle naar Barcelona, Lissabon, Palma, Rimini en Tarbes en vanaf Teeside naar Barcelona, Palma en Rimini. In 1964 werd ook de BKS Air Survey een onafhankelijke firma met kantoor in Leatherhead.
Inmiddels was de DC-3 Dakota vloot afgebouwd waarbij in 1965 alleen nog de Dakota's G-APPO, G-AMSH en G-AIWD in dienst waren welke werden ingezet op de vrachtdiensten en ad-hoc passagiers charters. Douglas DC-3 G-APPO zou tot mei 1966 in dienst blijven bij BKS waarna het toestel verkocht werd aan Strathair. De G-AMSH werd in december 1966 verkocht aan BASCO als de VR-ABE. Dakota G-AIWD bleef het langst in dient bij BKS en vertrok in maart 1967 eveneens naar BASCO in Aden als VR-ABF.
De B-175 Britannia vloot werd dat jaar verdubbeld met de aanschaf van de G-ANBD en G-APLL beiden afkomstig van BOAC. De Britannia vloot werd in het zomerseizoen vrijwel uitsluitend ingezet op het vervoer van de vakantiegangers naar zuid Europa. Buiten dit seizoen werden ad-hoc charters uitgevoerd.
G-AMAD AS-57 Ambassador in de oude BKS kleuren op Zestienhoven. (Nico Terlouw, Zestienhoven 1962)
In 1966 werd de Bristol B-170 Freighter G-AMLJ in maart verkocht aan Aer Turas als EI-APC. In dat jaar werd de Vickers Viscount weer in de vloot opgenomen. De eerste Viscount welke door BKS werd aangeschaft was de ex United V.745 Viscount N7426 welke op 19 april 1966 werd ingeschreven als de G-ATTA en op 9 juni in gebruik werd genomen op de lijndiensten vanaf Leeds. Begin 1967 werden nog drie Vickers Viscounts srs 700 aangekocht, de G-AVED en G-AVIY beiden afkomstig van TACA International (ex YS-07C ern YS-11C) en de G-APNF van BOAC. Tevens werd van Channel Airways de V.702 Viscount G-APTA gehuurd. De Viscount verving de Avro 748 op de lijndiensten waarop de Avro 748 vloot geleidelijk werd verkocht waarbij de G-ARRW en G-ASPL vertrokken naar Skyways Coach Air en de G-ATAM werd verkocht aan Hawker Siddeley die het toestel onmiddelijke doorverhuurde aan Philippine Airlines.
De introductie van de Vickers Viscount op de lijndiensten leidde ook tot het uit dienst nemen van de AS-57 Ambassador. Als eerste was het de AS-57 G-ALZW welke op 3 februari 1967 haar laatste lijnvlucht van Dublin naar Newcastle uitvoerde en daarna voor opslag en later sloop naar Southend werd overgevlogen. AS-57 Ambassador G-ALZT vloog op 9 oktober haar laatste dienst en werd direct verbouwd tot vrachtkist en zou daarbij op 31 maart zijn laatste vlucht uitvoeren. De AS-57 G-AMAD werd in oktober 1967 eveneens uit passagiersdienst genomen en omgebouwd tot vrachtkist zodat het de Ambassador G-AMAC was welke op 31 oktober 1968 de laatste BKS passagiersdienst vloog van Belfast naar Newcastle. De G-AMAC werd daarna overgevlogen naar Southend waar het toestel werd gesloopt.
De beide vracht AS-57 Ambassadors G-AMAD en G-ALZR werden in mei 1967 ondergebracht in een nieuwe Bloodstock and Cargo Division. Hierbij werd de G-AMAD na een grote onderhoudsbeurt en verbouwing op 6 juni 1968 in gebruik genomen. Echter binnen een maand, op 3 juli 1968, verongelukte deze Ambassador tijdens de landing op London-Heathrow waarbij de twee bemanningsleden en de lading bestaande uit acht renpaarden werden gedood.
G-AOYL V.806 Viscount met de British Air Services opschriften en BKS embleem in de staart. (David Booster, Rotterdam, april 1970)
Vanaf 1964 had BEA een deel van de aandelen van BKS overgenomen. Eerst 10%, daarna oplopen in 1967 tot 50%. Onder leiding van BEA werden Cambrian en BKS Airtransport ondergebracht in een nieuwe holding maatschappij met de naam "British Air Services" met als visueel gevolgd dat de naam British Air Services in rode letters op de romp werd aangebracht met het BKS embleem in de staart. Van BEA werden in april/mei 1968 drie V.806 Viscounts overgenomen (G-APEY, G-AOYL en G-AOYO), gevolgd in juli door de G-AOYH. Deze nieuwere series 800 Viscounts werden direct ingezet op de routes naar London-Heathrow. Onder de British Air Services vlag werden een aantal lijndienst wijzigingen tussen Cambrian en BKS doorgevoerd en verzorgde BKS de afhandeling van zowel BKS als Cambrian op Heathrow.
Eind 1968 werd de eerste B-175 Britannia uit dienst genomen en wel de G-ANBH die zijn laatste vlucht uitvoerde op 28 oktober 1968, gevolgd door de B-175 G-APLL op 28 februari 1969. Beide toestellen werden vervangen door de eerste jets bij BKS. Twee HS-121 Tridents 1E werden aangekocht, de G-AVYC en G-AVYD, welke in maart resp. april 1969 werden afgeleverd en in dienst werden genomen. De eerste Trident werd op 1 april 1969 ingezet op de dienst van London-Heathrow naar Newcastle. Naast de belangrijkste lijndiensten werden de HS-121 Tridents ingezet op de vakantievluchten vanaf London, Newcastle, Leeds en Teesside naar de bestemmingen rond de Middellandse zee.
In 1969 werd de laatste AS-57 Ambassador uit dienst genomen. De G-ALZR kreeg een ingeklapt neuswiel tijdens de landing op London-Gatwick op 26 juli 1969 en werd afgeschreven. De kist werd minimaal hersteld en overgevlogen naar Lasham waar Dan-Air het toestel verder gebruikte voor onderdelen.
Vanaf het begin werden alle onderhoudswerkzaamheden uitgevoerd in de hangaar op Southend, in 1969 werd besloten het onderhoud te integreren met de onderhoudswerkzaamheden van BEA op London-Gatwick. Begin 1970 werden de laatste Viscounts Series 700 (G-ATTA, G-AVED, G-APNF en G-AVIY) uit dienst genomen op Leeds en Newcastle en werd de vloot verder aangevuld met de van BEA afkomstige V.806 Viscounts G-APEX en G-AOYR. Met het uit dienst nemen van der B.175 Britannia G-ANBD in januari 1970, bleef alleen de B-175 G-ANBK in dienst bij BKS.
In 1970 bestond de BKS vloot uit twee Tridents, acht Vickers V.806 Viscounts en één B.175 Britannia. Naast een uitgebreid lijndienstennet werden die zomer vakantiecharters uiitgevoerd naar Alicante, Gerona, Ibiza, Palma, Rimini, Dubrovnik en Bergen in Noorwegen.
Eind 1970 maakte BKS Airtransport bekend de maatschappij naam te wijzigen in Northeast Airlines om meer het karakter van de streek waar de meest vluchten van worden uitgevoerd, herkenbaarder te maken. Deze naamsverandering werd op 1 november 1970 doorgevoerd.
De twee HS-121 Tridents waren te zien op de lijndiensten naar London. Hier de G-AVYC met de British Air Services opschriften en het BKS embleem in de staart. (archief Wim Zwakhals)
BKS op Rotterdam
BKS Airtransport richtte zich vooral op de lijndiensten en het vervoeren van vakantiegangers naar het zuiden van Europa. Dat is de hoofdreden dat naast de lijndienst op Leeds tussen 1959 en 1961 relatief weinig charters richting Rotterdam zijn uitgevoerd. Echter BKS werd al snel na de opening van het vliegveld in oktober 1956 gezien. In 1957 was de BKS DC-3 Dakota vloot in de vorm van de G-AMSH, G-AMVB, G-AMVC en G-ANAF een regelmatige verschijning op het veld. Het eerste bezoek stamt van 13 mei 1957 toen 2 BKS Dakota's een gezelschap van 72 personen overvlogen naar Southend-on-Sea. Na enkele dagen keerde het gezelschap terug op Rotterdam. In 1959 wordt ook voor de eerste keer het bezoek van de Bristol B.170 Freighter G-AMLJ gerapporteerd, deze Freighter voerde een aantal vluchten uit tussen Rotterdam en Cardiff waarbij vooral groenten vervoerd werden. In de periode 1959 t/m 1961 worden de DC3 Dakota's en AS-57 Ambassadors genoemd die evenens de lijndiensten bezochten met in 1960 de melding van charters met de Bristol B-170 Freighters G-AMLJ en G-AILW en de AS.57 Ambassadors G-ALZT, G-ALZW en G-AMAH waarbij een aantal vluchten op Liverpool werden gemaakt. In 1961 de B.170 G-AHJD zonder opschriften nog in de kleuren van de verhuurder North South Airlines. Graag zie ik toevoegingen tegemoet voor de periode 1962 t/m 1964 want in het archief staat alleen in 1962 het bezoek gemeld van de AS-57 Ambassadeurs G-AMAC en G-AMAD en in 1964 de komst van de B-170 G-AMLJ, wat wel heel minimaal is gezien de grootte van deze maatschappij.
In 1965 waren voor het laatst de BKS Dakota's te gast en wel in het bollenseizoen waarbij DC-3 G-AMSH op zondag 18 en 25 april een bezoek brachten en DC-3 G-APPO eenmalig op woensdag 28 april te zien was.
In 1967 werden wel geteld drie bezoeken genoteerd. De AS-57 Ambassador G-AMAC voerde op 28 maart 1967 een passagiers charter vanuit London en kwam daarbij om 15.25 uur en vertrok weer om 19.05 uur. Aardig waren dat jaar de twee charters met de vracht AS-57 G-ALZR. De eerste vlucht was een retourtje Gatwick op 1 februari, 12.35 uur binnen met vertrek om 13.50 uur en de tweede vlucht op 17 november dat jaar met een aankomst vanuit Cambridge en vertrek naar London-Heathrow.
In 1968 bezochten de B-175 Britannia's van BKS het veld. Op dinsdag 17 september 1968 voetbalde Feijenoord tegen Newcastle voor de Runners up Cup welke zorgde voor een luchtbrug met voetbalfans vanuit Engeland. Vijf Bristol B-175 Britannia's (vier van Britannia Airways en een van BKS) voerden die dag twee vluchten ieder uit vanuit Newcastle naar Rotterdam. Alle vijf de toestellen kwamen voor de tweede maal tusssen 13.00 en 16.00 binnen en bleven daarbij night stoppen om de volgende ochtend weer te vertrekken om daarna op de 18e een tweede vlucht uit te voeren. Voor BKS werd hierbij op de 18e ingezet de B-175 G-ANBK welke om 10.19 uur vanuit Newcastle aankwam en om 10.53 uur weer vertrok en om 16.01 uur voor de tweede keer landde. De G-ANBK vertrok de volgende dag om 10 over middernacht weer richting Newcastle. De tweede vlucht op de 19e werd uitgevoerd door de G-APLL welke om 14.46 uur vanuit Newcastle landde en daar om 17.15 uur weer naar vertrok. Overigens Feijenoord won de wedstrijd met 2-0.
In 1969 werden de V.806 Viscounts G-AOYO en G-APEY in hun BAS/BKS kleurenschema ingezet. De Viscount G-AOYO op 23 mei 's avonds met een retour van en naar London-Heathrow. De Viscount G-APEY op 1 juni met een retour Leeds. Daarnaast kwam de B-175 Britannia G-APLL op 14 januari vanuit Heathrow langs en werd ook de AS-57 Ambassador G-ALZR ingezet op een vrachtvlucht op 20 januari vanaf Dublin.
In het laatste jaar van het bestaan van BKS werden de V.806 Viscounts G-AOYH, G-AOYL, G-AOYO, G-AOYR, G-APEX en G-APEY ingezet om de Engelsen naar de bloembollenvelden te laten kijken. Viscount G-AOYL maakte op maandag 30 maart de eerste vlucht met toeristen vanuit Leeds binnenkomend om 13.41 uur om even over zeven naar Heathrow te vertrekken. In de volgend weken werden vluchten uitgevoerd vanuit Heathrow, Gatwick en Coventry. De enigste uitzondering was de G-AOYH welke op 11 april binnenkwam vanuit Heathrow en daarna leeg doorvloog naar München.
G-ANBK B.175 Britannia in BKS kleuren op Rotterdam. (David Booster, Rotterdam, 17 september 1968)
BKS vlootlijst
G-ALXH Avro 651 Anson in de kleuren van BKS Air Survey. (archief Nico Terlouw, Southend, 1962)
Airspeed AS-57 Ambassador G-ALZR werd na zijn neuswiel ongeval op London-Gatwick in juli 1969 overgevlogen naar Lasham en daar gebruikt voor onderdelen. Hier zien we het toestel zonder motoren en BKS opschriften, echter wel met de tekst "Bloodstock and Cargo Division" rechts naast de deur aangebracht. (Nico Terlouw, Lasham, 1969)
Vickers V.707 Viscount G-APZC werd voor enkele maanden gehuurd van Channel Airways, maar werd daarbij wel van volledige BKS kleuren voorzien. (archief Wim Zwakhals, Schiphol, augustus 1966)
bronnen: archief Airnieuws, British Independent Airlines
Wim Zwakhals, september 2010