Lijndienst
Binnen een jaar werd de interim benaming van de samenvoeging van de twee maatschappijen Caledonian en British United Airways tot Caledonian//BUA veranderd in de nieuwe naam British Caledonian, welke op 1 november 1971 werd ingevoerd. Er werd doorgevlogen onder dezelfde BR nummers met drie diensten van maandag t/m vrijdag en een dienst op zondag. Op de ochtend en avonddienst werd veelal een BAC 1-11srs 500 (114 zitplaatsen) ingezet, op de middagdienst een BAC 1-11 srs 200 (79 zitplaatsen). In de wintermaanden verviel de middagdienst of vloog met veel uitval. Verrassend was de inzet van een VC-10 (G-ASIX) op de avonddienst BR446/447 op 15 november 1971. Door de stijgende brandstofprijzen werd de inzet van de BAC 1-11 op de dienst steeds minder rendabel. Vanaf 23 oktober 1976 werd de middagdienst in opdracht van BCAL gevlogen door BIA met de HPR-7 Herald als voorloper van een totale overdracht van de Rotterdam- London/Gatwick dienst per 1 januari 1977.
London/Gatwick - Rotterdam | 1/11/1971 - 31/12/1978 |
British Caledonian | |
BAC 1-11 series 200 | G-ASJC, G-ASJE, G-ASJF, G-ASJG, G-ASJH, G-ASJI, G-ASTJ |
BAC 1-11 series 500 | G-AWYR, G-AWYS, G-AWYT, G-AWYU, G-AWYV, G-AXJK, G-AXJL, G-AXJM, G-AYOP |
VC-10 | G-ASIX |
HPR-7 Herald BIA | G-AYMG |
G-ASJF BAC 1-11 series 200 British Caledonian (Wim Zwakhals, Rotterdam, 21 augustus 1973)
British Caledonian timetable uit 1972. Tarief voor een enkele reis naar London-Gatwick bedroeg fl 120,- en een retour het dubbele fl.240,-
Na de samenvoeging van Caledonian en British Caledonian en een goed jaar als Caledonian//BUA gevlogen te hebben, werd per 1 november 1971 de nieuwe naam British Caledonian ingevoerd. British Caledonian was een onderdeel van Caledonian Airways Ltd. Andere onderdelen van het bedrijf waren Caledonian Airways Equipment Holding en Caledonian Airways Leasing. Daarnaast bezat het bedrijf hotelketens in Spanje en Sierra Leone. Door de overname van BUA was British Caledonian een volwaardig lid van de IATA (International Air Transport Association). De vloot bestond op 1 november 1971 uit 4 VC-10's, 7 BAC 1-11's series 200, 12 BAC 1-11's series 500 en 7 B-707's. Het bedrijf had op dat moment 4400 medewerkers in dienst. Hiermee was British Caledonian de grootste onafhankelijke luchtvaartmaatschappij in de UK.
Met de lijndienstrechten van BUA bestreek British Caledonian in 1972 lijndiensten binnen Engeland, Europa, Afrika (Nigeria, Ghana, Libie) en Zuid-Amerika (Brazilie, Chili). Al snel werd toestemming gegeven voor de uitbreiding van diensten vanaf Gatwick naar Casablanca en startte British Caledonian een lijndienst (naast BEA) naar Parijs (op Le Bourget), wat op dat moment de drukste luchtlijn binnen Europa was. De vloot werd uitgebreid met twee nieuwe BAC 1-11's 530FX met 109 stoelen, waarbij het eerste toestel op 14 maart 1972 vanuit de fabriek werd afgeleverd als G-AZMF en het tweede toestel G-AYOP eerst een jaar verhuurd werd aan Court Line voordat het op 16 maart 1973 bij British Caledonian in dienst werd genomen. Voor een paar maanden werd de G-AZPE, ex D-ALAS, van Germania gebruikt omdat een van de BAC 1-11 series 509EW in Griekenland, op Corfu, schade had opgelopen. Op 28 januari 1972 werd de VC-10 G-ARTA afgeschreven na een harde landing op London -Gatwick, daar reeds besloten was de VC-10 vloot uit dienst te nemen, werd gestart met de uitbreiding van de B-707 vloot.
Deze B-707 vlootuitbreiding vond de jaren daarop (1972 -1975) plaats. Van Pakistan International werden voor een periode van een/twee jaar de B-707's G-AZPW (ex AP-AWB) en G-AZRO (ex AP-AWA) gehuurd. Van American Airlines werd de B-707 N8417 gehuurd van juni 1972 tot eind 1973. In maart 1973 werd de B-707 G-AZJM van Lloyd International overgenomen en in april 1973 werd van Aer Lingus de B-707 EI-ASO gehuurd, welke als G-BAWP werd ingeschreven. Hierbij werden de oudste B-707 series 399C G-AVKA en G-AWTW begin 1973 verkocht aan TAP als CS-TBH resp. CS-TBI en vertrok de B-707 G-ATDJ in februari 1973 naar de British Aircraft Corp.
G-ASIX VC-10 British Caledonian (Wim Zwakhals, London-Gatwick, 20 juli 1972)
De B-707's hadden een grotere capaciteit, groter bereik en waren veel zuiniger in brandstof verbruik dan de VC-10's en vervingen de VC-10 op de routes naar Zuid-Amerika waardoor nu rechtstreeks vanaf London-Gatwick naar Rio de Janeiro gevlogen kon worden. Vanaf 1 april 1973 werden lijndiensten geopend op de Verenigde Staten, dagelijks werd met de B.707-320 gevlogen Gatwick-New York en Gatwick-Los Angelos. Vanaf 1 januari 1974 London - Bahrein - Singapore, London -Boston - Atlanta - Houston en London -Toronto. Eind 1974 werden de laatste twee VC-10's uit dienst genomen. VC-10 G-ASIW vertrok naar Air Malawi als 7Q-YKH en de G-ASIX als A40-AB naar Oman. Als vervanging en ter uitbreiding van de vloot werden vier B.707-338C's van Qantas overgenomen welke eind 1975/begin 1976 werden ingeschreven als G-BDEA (ex VH-EBW), G-BDKE (ex VH-EAC), G-BDKE (ex VH-EAI) en G-BDSJ (ex VH-EAJ) waarbij de G-BDKE voor twee maanden gehuurd werd.
De oliecrises in 1974 zorgde voor hoge kosten en door de overcapaciteit met daarbij lage vervoersprijzen op de routes naar de VS, werden deze routes al na 18 maanden gestopt. Als vervanging werden van British Airways de routes naar Colombia, Peru en Venezuela overgenomen. De hogere brandstofprijzen zorgden er ook voor dat de BAC 1-11's op verschillende Europese routes niet langer rendabel waren, waarbij een pakket van diensten geleidelijk werd overgedragen aan British Island Airways, nu gevlogen door de HPR Herald, waaronder de dienst naar Rotterdam. Hierbij werden in 1975 de BAC 1-11's series 509EW verkocht, G-AWWX en G-AXYD vertrokken naar Dan Air, G-AWWY naar Austral als LV-LHT, G-AWWZ naar Monarch en de G-AXJL, een series 501EX in september 1976 als RP-C1188 naar Philippine Airlines.
In 1975 werd besloten zich nadrukkelijker te storten op de vrachtmarkt waarbij vier B-707's beschikbaar gesteld werden en werd gestart met British Caledonian Executive Charter. Dit was een service bestemd voor klanten die direct vanaf hun intercontinentale vlucht over konden stappen op prive vliegtuigen, welke hun naar hun eindbestemming bracht, zelfs zonder de douane te passeren. In 1975 werd hiervoor aangekocht de Piper Pa-27-250 Aztec G-BBNN, welke werd voorzien van complete BCAL kleuren. In 1977/78 gevolgd door twee Piper P-31-350 Navajo's G-CLAN en G-SCOT.
G-SCOT Piper Pa 31-350 Navajo British Caledonian (archief Wim Zwakhals, Biggen Hill, 20 mei 1978)
Een nieuw luchtvaartverdrag in 1976 tussen Engeland en Amerika gaf weer mogelijkheden om naar de VS te vliegen. British Caledonian kreeg daarbij de rechten om vanaf 24 oktober 1977 vanuit London -Gatwick te vliegen op Houston, Atlanta en Dallas, met mogelijkheden van stops op Manchester en Prestwick. Voor het uitvoeren van deze diensten werden twee nieuwe DC-10-30's besteld welke in februari/maart 1977 werden afgeleverd als G-BEBL en G-BEBM. Met de komst van deze toestellen werden de B-707's G-AWWD en G-BDCN verkocht aan TAAG Angola als D2-TAD en TAC en vertrok de B-707 G-AZJM naar British Midland Airways. De DC-10 met 265 zitplaatsen zorgden voor groei op de lijndiensten en British Caledonian zette al snel de twee opties tot aankoop om in bestellingen. Dit werden de G-BFGI en G-BGAT geleverd in januari en augustus 1979. Daar deze afleveringen door stakingen bij Douglas achter bleven bij de geplande datum, werd van oktober 1978 tot en met februari 1979 een B-747 gehuurd van Aer Lingus, de EI-ASJ ingezet als G-BDPZ op de Gatwick - Houston dienst. De nieuwe DC-10's verving de B-707 op de 3x per week gevlogen dienst naar Brazilie, Argentinie en Chili en de dienst 2x per week naar Venezuela, Colombia en Peru. Het ging goed met British Caledonian en in 1978 waren de verliezen van 1974 (oliecrises) weer omgezet in een winst van 12 miljoen pond.
G-NIUK DC-10-30 British Caledonian (archief Frank de Koster)
In 1979 werden aanvullend vier nieuwe DC-10-30's besteld welke in 1980/begin 1981 afgeleverd werden als G-BHDH, DI, DJ en G-DCIO. Hiermee werden nieuwe diensten gestart zoals per 1 juni 1980 naar Atalanta en 1 augustus 1980 naar HongKong gevolgd door Puerto Rico in oktober. Voor de route naar HongKong werd toestemming gegeven voor een tussenlanding op Dubai. Met de komst van de nieuwe toestellen werd de B-707 vloot geleidelijk verder uit dienst genomen. B-707 G-ATZC vertrok in november 1981 als C-GFLG naar Worldways, G-BCAL eind 1979 als LV-MZE naar TAR, G-CDHW in 1979 naar Dubai Government als A6-HRM, G-BDSJ in oktober 1981 als 5X-UBC naar Uganda Airlines en G-BDLM begin 1982 naar Worldways als C-GGAB.
Door de oplopende prijzen voor brandstof werd in 1981 besloten de BAC 1-11 series 200AC te verkopen waarbij de gehele vloot tussen oktober 1981 en begin 1982 werd verkocht aan Pacific Express N101EX t/m N107EX. Deze toestellen werden vervangen door series 500. Van Hapag-Lloyd werden in oktober 1981 aangekocht de D-ALFA en D-ANUE welke werden ingeschreven als G-BJRT en G-BJRU en van Dan-Air werd aangekocht de G-AZPZ. In februari 1982 stopte Laker Airways alle activiteiten waarbij British Caledonian naast een aantal routes en een onderhoudshangaar op Gatwick twee DC-10 series 10 G-BJZD (ex G-GFAL) en G-BJZE (ex G-GSKY) en vier BAC 1-11's series 320L G-BKAU (ex G-AVBW), G-BKAV (ex G-AVBX), G-BKAW (ex G-AVBY) en G-BKAX (ex G-AVYZ) overnam. In 1983 werd British Caledonian de eerste niet Franse maatschappij welke een bestelling plaatste voor de Airbus A-320. Besteld werden zeven toestellen met optie op drie stuks met een geplande levering voor voorjaar 1988. Deze toestellen werden aangekocht als vervanging voor de BAC 1-11 vloot. Eind 1983 werd de beslissing genomen om de vier van Laker overgenomen B 1-11 -320's (G-KAU,AV,AW,AX) te verkopen aan Okada Air (resp. als 5N-AOZ, AOP, AOK en AOT) en de rest van de BAC 1-11 vloot te voorzien van hush kits om aan de nieuwe geluidseisen van 1985 te kunnen voldoen. Als uitbreiding van de BAC 1-11 vloot werd van British Aerospace de G-AVOF, een series 416EK gehuurd van november 1983 t/m januari 1984 en werd in januari 1984 van Faucette de B 1-11-523 OB-R-1171 aangekocht welke werd ingeschreven als de G-AXLL.
De DC-10 bleek te klein op enkele routes richting Afrika en VS, besloten werd de B-747 aan te schaffen en als eerste toestel werd in april 1982 de B-747-230B N611BN van Braniff overgenomen welke in dienst werd genomen als de G-BJXN.
G-NIGB Boeing 747 series 200 British Caledonian (Prestwick, 1988)
In maart 1983 werd van British Air Ferries de Vickers V.806 Viscount G-AOYR gehuurd welke in complete BCAL kleuren werd ingezet op de lijn naar Brussel, ter vervanging van de kleinere toestellen van Connectair, en in de weekends op de dienst Gatwick - Jersey. Na enkele maanden werd het toestel voorzien van British Caledonian Commuter opschriften en werd gehuurd tot en met mei 1986.
Begin 1984 werden gesprekken gevoerd over de privatisering van British Airways. Een van de onderdelen was de herverdeling van de British Airways routes, daar anders een enorm onbalans zou optreden met de nieuwe geprivatiseerde partij. British Caledonian kreeg bij de onderhandelingen de winstgevende BA routes naar Saudi-Arabia (Jeddah en Riyad), Abu Dhabi, Dubai en Muscat en Nepal (Dhahran). Voor de dienst op het Midden-Oosten werden in maart 1984 twee nieuwe Airbus A-310's geleverd (G-BKWT en G-BKWU) en werd de DC-10 vloot in 1985 verder uitgebreid met de komst van de G-MULL (ex YA-LAS Ariana) en G-NIUK (ex 9Q-CLT Air Zaire). Eind 1985 werden twee DC-10's (G-BJZD en G-BJZE) overgezet op de nieuwe charterafdeling van British Caledonian met de naam Cal Air.
In deze tijd werd de resterende B-707 vloot uit dienst genomen. De laatste drie B-707's vertrokken als G-BDEA in december 1983 naar Anglo Cargo, G-AXRS in juli 1984 als 5N-AOQ naar Okada Air en G-AYEX als N525EJ naar St.Lucia Airways. In de zomer van 1985 werd tussen London-Gatwick en New York- JFK een deur naar deur service gestart waarbij de reizigers met de wagen werden opgehaald en thuis gebracht. Voor deze dienst werd in maart 1985 een tweede B-747 in dienst genomen, de G-HUGE ex JY-AFB Alia. De Airbus A.310 in de vloot voldeed niet en de beide toestellen G-BKWT en BKWU werden na twee jaar, in mei 1986, verkocht aan Cobra Airways en werden vervangen door twee DC-10-10's G-MULL (ex YA-LAS Ariana) en G-NIUK (ex 9Q-CLT Air Zaire).
Echter 1986 werd een slecht jaar voor British Caledonian. De Amerikaanse bombardementen in Libie in april 1986, gevolgd door de aanslag op Amerikaanse soldaten in de La Belle discotheek in Berlijn en de Chernobyl nucleaire ramp in dezelfde maand, zorgden ervoor dat geen Amerikanen naar Europa durfden te vliegen. Het jaar werd afgesloten met een verlies van 19 miljoen pond. Om te overleven werden begin 1987 twee DC-10's G-BFGI en G-BGAT verkocht aan Continental Airlines als N68085 en N13066. Ondanks deze verliezen werd de vloot en het lijnennet verder uitgebreid. In 1986/87 werden nog drie B-747 series 200 aan de vloot toegevoegd, de G-GLYN (ex C-GXRA) en G-NIGB (ex C-GXRB) van Wardair en G-CITB (ex JY-AFS van Alia). Deze werden ingezet op de groeiende dienst Gatwick - Dubai - Hong Kong en de op 31 mei 1987 nieuw gestarte route Gatwick naar Tokyo.
British Caledonian was te klein om te kunnen overleven tussen de grote Amerikaanse maatschappijen en op 16 juli 1987 maakten Sir Adam Thomson en Lord King of Wartnaby, de topmannen van respectievelijk British Caledonian Group en British Airways, bekend dat British Caledonian werd overgenomen door British Airways voor een bedrag van 237 miljoen pond. Op 14 april 1988 vond deze overdracht plaats waarbij de gehele British Caledonian vloot aan British Airways werd overgedragen.
De eerste twee van de in 1983 bestelde Airbus A-320's waren begin 1988 op de fabriek al voorzien van complete British Caledonian kleuren, maar werden in 1988 in British Airways kleuren afgeleverd.
Cal-Air behoorde niet tot de deal en bleef onder deze naam doorvliegen. De charterafdeling van British Airways, British Airtours, veranderde de naam en werd ............. Caledonian Airways.
British Caledonian op Rotterdam
G-AOYR V.806 Viscount British Caledonian (David Booster, Rotterdam, 12 april 1985)
Naast de gevlogen lijndienst waren de toestellen van British Caledonian op Rotterdam te zien veel als uitwijker en werden de toestellen ingezet voor dagcharters op de shopping tour naar Londen welke populair waren in het begin van de jaren zeventig. In navolging van 1971 als Caledonian//BUA werd ook in 1972 een bollenprogramma met de BAC 1-11's gevlogen. Dit waren twee tot drie vluchten per week vanaf London-Gatwick. In totaal 24 vluchten uitgevoerd door de G-ASJI, G-ASTJ, G-AWWX, G-AWWY, G-AWYR, G-AXJK, G-AXJM en G-AZMF. Veel bescheidener was de inzet van de BAC 1-11's tijdens de bollen een jaar later in 1973. In de periode 14 april t/m 1 mei werden slechts zes vluchten uitgevoerd met de G-ASJG, G-ASJH, G-ASJI, G-AWWZ en G-AYOP. Een jaar later, in 1974. werd British Caledonian totaal niet ingezet bij de bollenvluchten en was maar een enkel keer te zien als uitwijker.
In 1975 liepen de bollen vluchten in geheel terug, British Caledonian was daarbij in de periode 18 april - 15 mei vier maal te zien met de BAC 1-11's G-AWYR, G-AWYV en G-AXYD. Een jaar later, in 1976, werd weer een breder bollenprogramma gevlogen waarbij in de periode 8 april t/m 17 mei de BAC 1-11's G-ASJC, G-ASJE, G-ASJF, G-ASJH, G-ASJI, G-ASTJ en G-AZMF te zien waren. Shopping in London bracht in mei en juni nog de BAC's G-AXJM en G-AYOP naar het veld. Op 29 mei 1976 het enige bezoek van een BCAL B-707 aan Rotterdam en wel met de G-BDEA met een vrachtcharter . Voor het kleinere formaat dat jaar een enkel bezoek van de Piper Pa-27 250 Aztec G-BBNN.
In 1977 naast de uitwijkers een enkele chartervlucht en wel op 19 mei met de BAC 1-11 G-AYOP uit Newcastle. In 1980 werd door BCAL voor het laatst een bollenprogramma gevlogen. Vanaf 28 maart t/m 19 mei met vluchten op maandag en vrijdag. Hierbij werden ingezet de BAC 1-11's G-AWYS, G-AWYT, G-AWYU, G-AWYV, G-AXJK, G-AXJM, G-AYOP en G-AZMF. In totaal 16 vluchten. Het laatste bezoek van British Caledonian als charter aan Rotterdam was op 12 april 1985 met de Vickers V.806 Viscount G-AOYR welke door British Air Ferries werd ingezet vanaf Southend om daarna naar London-Gatwick te vertrekken.
Zoals al vernoemd was British Caledonian veel als uitwijker te zien, voornamelijk vanuit Schiphol, een enkele keer vanuit Brussel. In de periode 1972 - 1982 waren dit dezelfde BAC 1-11's welke op de lijndienst werden ingezet. Voor de volledigheid van de bezoekers aan Rotterdam hierbij nog de uitwijkers vanaf 1982 (allen BAC 1-11's).
1982: G-AWYU, G-AXJM, G-BJRT, G-BKAW
1983: G-AXJM, G-AYOP, G-AZMF, G-BJRT
1984: G-AWYR, G-AXJK
1985: G-AWYR, G-AWYS, G-AWYV, G-AXJK
1986: G-AWYT, G-AWYV, G-BJRT, G-BJRU
1987: G-AZJM, G-AXLL, G-BJRU
1988: G-AWYT
G-BDEA B.707-338C British Caledonian (David Booster, Rotterdam, 29 mei 1976)
British Caledonian vlootlijst
G-AWYS BAC 1-11 series 500 British Caledonian (David Booster, Rotterdam, 31 maart 1980)
Rotterdam, 31 maart 1980)
G-BKWU Airbus A-310 British Caledonian (Pisa, 17 mei 1985)
(foto MAP)
folder uit 1974 met de aanbiedingen voor de shopping tours naar London
bronnen: archief Airniueuws, Flight International,British Independent Airlines
Wim Zwakhals, maart 2021