De eerste voetbalcharters
In de eerste helft van de jaren zestig was het voetbalklimaat voor Nederland schraal. Oranje presteerde weinig en onze landskampioenen kwamen in de Europacup vaak niet verder dan de tweede ronde, met Feijenoord in 1963 als positieve uitzondering. Daarnaast was het reizen van voetbalsupporters naar uitwedstrijden per vliegtuig niet gewoon en voor velen gewoon te duur en als men ging was dat met de bus.
De eerste voetbalsupporters werden vervoerd met o.a de Vikings van Channel Airways (foto via Jacob Terlouw)
1961
De eerste supportersreizen op Zestienhoven vinden we terug in 1961. Feijenoord werd dat jaar landskampioen en na de eerste ronde Goteborg te hebben uitgeschakeld, werd geloot tegen Tottenham Hotspur. Op 1 november 1961 werd de thuiswedstrijd verloren met 1-3. De uitwedstrijd werd gespeeld op 15 november en hierbij werden 230 supporters vervoerd met 5 vliegtuigen. Dit waren een DC-3 Dakota van Fairways en een Dakota van Martin's Air Charter, een Bristol B-170 en 3 Vikings van Channel Airways. Gevlogen werd Rotterdam-Southend waarna de supporters per bus naar London vervoerd werden. Het werd 1-1 en een dag later werden de supporters weer naar Rotterdam gebracht.
1963
In 1963 behaalde Feijenoord de halve finale in het Europacup toernooi en de tegenstander was Benfica. Op 10 april 1963 werd het thuis 0-0. De uitwedstrijd volgde op 9 mei 1963. Bekend zijn de beelden van de twee passagiersschepen welke met supporters naar Lissabon vertrokken. Echter deze wedstrijd zorgde ook voor enkele supportersvluchten vanaf Zestienhoven. Het elftal vertrok op 6 mei 1963 met de DC-7C PH-DSH vanaf Rotterdam, dit was het eerste bezoek van een DC-7 aan Rotterdam. Daarnaast vertrokken op 8 mei drie vliegtuigen met supporters. Een BUA Viscount met 69 passagiers, de OE-IFA Lockheed L-049 Constellation van Aero Transport met 89 passagiers een de CF-PCI een Douglas DC-6B van Wardair Canada met 91 passagiers. Deze DC-6B met c/n 43551 was de ex PH-DFN van de KLM, hetzelfde toestel welke in augustus 1962 werd voorzien van Aero Transport opschriften. Na op Schiphol de gehele winter in opslag te hebben gestaan werd deze DC-6B op 15 maart 1963 verkocht aan Wardair Canada als CF-PCI. Als afleveringsdatum wordt 12 april 1963 genoemd, maar de vraag is of het toestel begin mei nog op Schiphol stond en zo voor deze chartervlucht beschikbaar werd gesteld.
De CF-PCI DC-6B van Wardair Canada was de verrassende inzet bij de supportersvluchten naar Lissabon in mei 1963.
Naast Rotterdam werden er ook supporters vervoerd naar Lissabon vanaf Schiphol en Brussel. Vanaf Schiphol werd gevlogen met een DC-3 en DC-4 van Martin's Air Charter en twee C-4 Argonauten van Flying Enterprise en vanaf Brussel werden een BIAS DC-6B en Interocean DC-4 ingezet.
Feijenoord verloor van Benfica met 3-1. Het elftal en de supporters kwamen een dag later, op 9 mei 1963 op Rotterdam terug.
In dat zelfde jaar vond de eerste Europacub finale (Europacup 2), een week later, in de Kuip plaats. Op 15 mei 1963 speelde Tottenham Hotspur tegen Atletico Madrid in de Kuip. De Engelse supporters kwamen daar massaal op af. In de dagbladen uit die tijd werd gemeld dat de Engelsen met 33 toestellen naar Rotterdam kwamen.
Om alle toestellen op Rotterdam te kunnen parkeren werd de taxibaan, vanaf het platform naar de grote hangaar, tot aan het hek volgezet. Zoals op deze opname te zien is werd de Channel Airways vloot volledig ingezet en zien we twee B-170's , 3 Vikings en 2 Dakota's. We zoeken nog naar iemand met de volledige lijst van deelnemers van die dag.
1965
De volgende UEFA cup wedstrijd gespeeld in Rotterdam was tussen Liverpool en FC Koln, in de kwartfinales van het Europacup 1 toernooi van 1964-1965. Nadat Liverpool en FC Koln in hun kwartfinales twee keer 0-0 hadden gespeeld, moest er volgens het reglement een beslissingswedstrijd komen. Deze vond plaats in de Kuip op de avond van 24 maart. Hoofdzakelijk gevuld met 20.000 supporters uit Keulen die zoveel lawaai maakten dat het stadion wel uitverkocht leek. De wedstrijd werd internationaal uitgezonden op televisie, in zwart-wit, zonder herhalingen. Het werd 2-2 zodat verlengd moest worden, echter ook in de verlenging werd niet gescoord. In 1965 bestond penalty schieten als beslissing na een verlenging nog niet en moest geloot worden. Normaal gaat dat met een muntstuk, maar de Belgische scheidsrechter produceerde een houten blokje. De ene kant was rood geschilderd, de andere kant wit. Nadat een paar spelers opzij waren geduwd om de tv-camera te laten filmen, tolde het blokje in de lucht. De spanning was om te snijden, het blokje viel, de camera zoomde in ....... het blokje stond op zijn kant in het gras. De scheidsrechter maakte met een beslist gebaar dat de loting over moest. Hij gooide het blokje opnieuw omhoog en nu lag rood boven. Liverpoool was de winnaar. De rest is geschiedenis, Liverpool verloor in de halve finale nipt van AC Milaan (3-1 en 0-3) waarna de Italianen in hun verregende San Siro stadion Benfica in de finale met 1-0 versloegen.
De wedstrijd in de Kuip zorgde eveneens voor supportersreizen per vliegtuig op Rotterdam. Op 23 maart 1965 werden spelers en een klein deel van de supporters overgevlogen van Liverpool naar Rotterdam met de Viscount PH-VIF van de KLM en de AS-57 Ambassador G-AMAG van Dan-Air London. Een dag na de wedstrijd werden de spelers en supporters terug gebracht naar Liverpool met de G-AMAG AS-57 van Dan-Air en de Viscount PH-VIH van de KLM.
PH-VIF V.803 Viscount KLM in de 1965 kleuren (horizontale strepen) op Rotterdam (Nico Terlouw, Zestienhoven , 1965)
In 1965 werd Feijenoord landskampioen en mocht dat seizoen in de Europacup spelen. De eerste wedstrijd was gelijk tegen Real Madrid. Thuis werd de wedstrijd op 8 september 1965 gewonnen met 2-1 dankzij goals van Hans Venneker en Hans Kraaij. De bekendste beelden uit de wedstijd zijn van Coen Moulijn die vlak voor het eind van de wedstrijd onderuit werd gehaald, hierdoor zo kwaad werd dat hij de Real Madrid speler achterna ging. Na een opstootje werd de wedstrijd gestaakt.
Twee weken later, op 22 september 1965 speelde Feijenoord de return. Ook dit keer vertrok een deel van het supporterslegioen met het vliegtuig naar de uitwedstrijd in Madrid. Met de inzet van de C-4 Argonauten van Air Links en British Midland, de Douglas DC-6'en van Sabena, BIAS, Sterling en Interocean, de DC-4 van Interocean en CV-440 van Sabena , kon weer gesproken worden van een supportersinvasie.
G-ALHM C-4 Argonaut in de kleuren van Air Links (archief Wim Zwakhals, Rotterdam, 1965)
Interocean Airways DC-4 LX-IAL bracht in 1965 enkele bezoeken aan Rotterdam waaronder de voetbalcharter naar Madrid (foto Nico Terlouw, Rotterdam, 1965)
1968
In 1968 weer een finale in de Kuip, dit keer de finale Europacup 2, waarin de bekerwinnaars van de verschillende landen uitkwamen. De finale ging tussen AC Milan en HSV uit Hamburg en werd gespeeld op donderdagavond 23 mei 1968. Vanuit Milaan reisde slechts een kleine groep per vliegtuig naar Rotterdam en werd een DC-8 van de KLM (PH-DCD) ingezet om de supporters in Milaan op te halen en om 09.27 uur te landen, om na een dagje in Rotterdam, 's avonds de wedstrijd te bekijken. Om twee over twaalf vertrok deze DC-8 weer vol richting Milaan. Groter was de groep supporters welke uit Hamburg werd overgevlogen. Dit keer een vloot van DC-6'en, drie zessen van Transavia en een van Sudwestflug, een DC-7B van Transair en een Viscount van Lufthansa. AC Milan won die avond de Europacup finale met 2-0 en de Duitse supporters werden met de bus terug naar het vliegveld gebracht. Tussen twaalf en half een 's nachts vertrok de DC-6/ DC-7 en Viscount vloot weer richting Hamburg.
Het eenmalige bezoek van de Sudwestflug DC-6 D-ABAH was te danken aan de voetbalsupporters uit Hamburg (David Booster, Rotterdam, 23 mei 1968).
In het seizoen 1967/1968 won Feijenoord de nationale beker en mag dat jaar meespelen in de Jaarbeursbeker, de latere UEFA cup. De eerste tegenstander was Newcastle United. De eerste wedstrijd vond plaats op 11 september, een uitwedstrijd in Newcastle. Newcastle won dit duel met 4-0. Na de 4-0 nederlaag moest Feijenoord een week later iets rechtzetten. Ondanks de onmogelijke opgave zat de Kuip toch redelijk vol. Feijenoord won dit duel, maar verder dan 2-0 kwam het niet met doelpunten van van Kindvall en Van der Heide en dat betekende al uitschakeling in de eerste ronde. In totaal waren 40.547 toeschouwers aanwezig met een aardig aandeel Engelsen welke voor deze wedstrijd deels werden overgevlogen. Dit leverde in twee dagen elf vluchten op, en elf terug. Deze luchtbrug vanuit Newcastle werd uitgevoerd door een vloot van Bristol B-175 Britannia's waarbij enkele toestellen op de eerste dag twee maal op en neer vlogen. Een deel van deze Engelsen kon zich de volgende dag in Rotterdam vermaken want de terugvlucht werd pas in de middag van de volgende dag ingezet.
Vol platform op 28 september 1968, vier B-175 Britannia's van Britannia Airways met een BKS Britannia op de achtergrond (foto archief Frank de Koster).
wordt vervolgd.
Wim Zwakhals, juli 2016