General Aircraft G.A.L.42 Cygnet ll
De Cygnet werd in 1936 ontworpen door C.R.Chronander en J.L.Waddington. Het ontwerp, aangeduid als de C.W. Aircraft Cygnet, was het eerste vliegtuig van Engels ontwerp met metaal bedekt frame. Voorzien van een 90 pk Cirrus motor werd het ontwerp voor het eerst getoond op de Royal Aeronautical Society's Annual Garden Party op London-Heathrow in mei 1937.
General Aircraft G.A.L.42 Cygnet ll G-AFVR tijdens het tweede bezoek aan Zestienhoven. (Nico Terlouw, Zestienhoven, 23 juni 1968)
De eerste vlucht met de Cygnet werd een maand later uitgevoerd vanaf Hanworth. Dit eerste prototype, de G-AEMA, was een tweezitter voorzien van een staartwiel. Daarnaast werd het windscherm in een puntvorm uitgerust. Na de eerste vluchten werden er enkele grote wijzigingen doorgevoerd. Zo werd een meer gebruikelijke ronde cockpitkap toegepast en werd het toestel voorzien van een neuswiel. Ook werd het toestel voorzien van een sterkere motor, een Gipsy Major. Deze nieuwe versie werd nu aangeduid als de Cygnet Major en maakte zijn debuut tijdens de King's Cup Air race in september 1937, waar het toestel verdienstelijk 13e werd met een snelheid van 141.3 mph.
Het eerste protototype werd een jaar later verkocht aan General Aircraft Ltd, na het faillisement van CW Aircarft veroorzaakt door het falen van het tweemotorige Swan project. General Aircraft wilde een productielijn opzetten voor de bouw van 150 toestellen voorzien van een sterkere 150 pk Cirrus Major motor, aangeduid als de Cygnet ll. Echter na de bouw van negen exemplaren, waarvan vijf exemplaren werden afgeleverd aan klanten in Zuid-Amerika, werd in het eerste kwartaal van 1940 de productie gestopt door het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog. De toestelllen in Engeland werden direct gevorderd door het leger waarbij het eerste prototype G-AEMA werd ingezet als communicatie toestel en in 1943 vervangen werd door de Cygnet ll G-AGBA welke daarbij het serial HM495 ontving. De overige Cygnet ll' s werden in dienst genomen bij het 51 OTU (Operational Training Unit) waarbij de toestellen, door hun neuswiel uitvoering, in gebruiik werden genomen voor de opleiding van Douglas DB-7 Boston piloten.
G-AGBN G.A.L.42 Cygnet ll voorzien van RAF kleuren (archief Wim Zwakhals, Strathallen, 1976)
Na de oorlog werden de overgebleven exemplaren te koop aangeboden en door Newman Aircraft ingeschreven in het Britse register. Dit waren de G-AFVR (ex HL539), G-AGAU (ex ES914), G-AGAX (ex DG566), G-AGBA (ex HM495) en G-AGBN (ex ES915). De GAL 42 Cygnet ll G-AGAU werd daarbij al snel afgeschreven na een ongeluk tijdens een vliegshow op Comes op 28 augustus 1949. Cygnet ll G-AGAX ging daarna verloren bij een ongeval nabij Barnsley in Yorkshire op 4 april 1955 en het op Carlisle gebaseerde exemplaar G-AGBA verhuisde in 1957 naar Squires Gate waar het al snel werd gesloopt.
Twee exemplaren bleven daarna bewaard waarbij de GAL 42 Cygnet ll G-AFVR (c/n 109) op 29 augustus 1969 verongelukte nabij Woerth in Frankrijk. Het enige nog overgbleven exemplaar is dus de G-AGBN (c/n 111) en stond jarenlang op Biggin Hill. Op 21 juni 1975 werd het toestel overgevlogen naar Strathallen en werd daar een deel van de gelijknamige collectie, In 1976 werd het toestel weer voorzien van zijn oude RAF kleuren, groen/bruin camouflage met gele onderkant en met zwart aangebrachte registratie G-AGBN. Het RAF serial ES915 werd alleen tijdens de oorlogstijd bij het No.51 OTU sqn en tijdens de diensttijd bij het Metropolitan Communication squadron gedragen. De registratie G-AGBN werd op 15 november 1968 uitgeschreven. Sinds die tijd is het toestel te zien bij de Strathallen collectie. welke daarna overging in het National Museum of Flight op East Fortune.
General Aviation G.A.L. 42 Cygnet ll op Rotterdam.
De General Aviation G.A.L.42 Cygnet ll was voor het eerst op Rotterdam te zien tijdens de Nederlandse Rondvlucht op 15 juni 1967 met de komst van de G-AFVR. Een jaar later bracht dit toestel een tweede bezoek aan Rotterdam en wel op 22 juni 1968 toen het toestel om 11.30 uur aankwam voor een nacht stop om de volgende dag om acht over drie weer te vertrekken.
G-AFVR G.A.L.42 Cygnet ll tijdens de Nederlandse Rondvlucht in 1967 (archief Wim Zwakhals, Rotterdam, 15 juni 1967)
Technische gegevens van de General Aviation G.A.L. 42 Cygnet
G-AGBN G.A.L.42 Cygnet ll in een eerder kleurenschema (Shoreham, februari 1968)
bron: Airnieuws archieven, Control Column
Wim Zwakhals, april 2018