In opslag Catalina N94574

In de loop der jaren stonden verschillende toestellen enige tijd op Rotterdam/Zestienhoven in opslag. Een van de eerste toestellen welke enige tijd achter de grote hangaar te wachten stond op een nieuwe eigenaar was de PBY-5A Catalina N94574.

N94574  PBY-5A Catalina op Zestienhoven                                                                         (Nico Terlouw, Zestienhoven, 1959)

Deze Catalina werd door de Consolidated Vultee Aircraft Corperation gebouwd als een PBY-5A Catalina met c/n 1619 en afgeleverd aan de United States Navy met s/n 48257. In 1954 werd het toestel bij de US.Navy uit dienst genomen en in het Amerikaanse register ingeschreven als N68744 op naam van Southern California Aircraft Corp. gevestigd op Ontario in California. Het toestel werd daarna verkocht aan de Israeli Defence Air Force. De IDFAF maakte gebruik van drie Catalina'sbij het 69ste sqn voor maritieme patrouille diensten. Deze toestellen ontvingen de serials 3401 t/m 3403, echter het is onbekend welk serial bij dit toestel hoort. Het toestel is hierbij slechts kort in gebruik geweest want werd al snel ingeschreven als N94574 op naam van Bahamas Helicopters, gevolgd in 1956 op naam van World Wide Services. Het toestel werd ingezet in het Verre-Oosten en werd zo gezien op Port Moresby, Papua New Guinea in 1956/1957, waar het toestel vloog in opdracht van de Australian Petroleum Company.

Het toestel vertrok op 22 juli 1957 vanaf Port Moresby naar Rotterdam, gevlogen door Bob Wilson. Op Zestienhoven werd een aanvullende survey uitrusting aangebracht waarop de N94574 naar Karachi, Pakistan werd overgevlogen voor een olie survey contract in de Goilf van Bengalen. Op 20 augustus 1958 werd het toestel op naam gezet van A.F.Helicopters Inc., San Francisco en werd in 1958 gezien op Hong Kong - Kai Tak. Vanuit het Verre Oosten werd het toestel weer naar Europa gevlogen waarbij deze Catalina op 21 mei 1959 vanuit Bahrein op Parijs - Toussus le Noble aankwam. Hier werd het toestel te koop aangeboden. De Catalina werd in de tweede helft van augustus 1959 ingezet door World Wide Air Services vanaf Valkenburg voor seismisch onderzoek van de diepere aardlagen onder de bodem van de Noordzee, in opdracht van de Nederlandse Aardolie Maatschappij. Op 25 september 1959 werd dit onderzoek beeindigd en werd de Catalina overgevlogen naar Rotterdam. Hier werd het toestel in opslag gezet en op 1 december 1959 werd de Amerikaanse registratie N94574 door de Civil Aeronautics Administration uitgeschreven onder vermelding "exported to the Netherlands".

G-APZA  PBY-5A Catalina na aankomst op Southend, op de cockpit is nog het logo van World Wide Air Services te zien. (archief Wim Zwakhals)

De Catalina werd op 14 januari 1960 ingeschreven in het Engelse register als G-APZA op naam van T.D.Keegan & Partners welke het toestel aankocht om een survey contract op de Noordzee te bemachtigen. Het toestel werd op 17 februari 1960 voorzien van zijn nieuwe registratie vanaf Zestienhoven overgevlogen naar Southend. Het  Noordzee contract werd niet verkregen en het toestel stond in het midden van het veld, waarbij tot juli regelmatig de motoren werden gestart door Continental Airways. Op 30 juli 1960 werd de Engelse registratie uitgeschreven. Deze Catalina werd op 28 juni 1961 naar het oostelijke deel van de luchthaven verplaatst en kort daarop gesloopt.

bronnen: archieven Airnieuws, Martin de Boer.

Wim Zwakhals, mei 2020