Malta Metropolitan

Malta was begin jaren zestig van de vorige eeuw een onderdeel van het britse Rijk.  British European Airways (BEA) had daarbij de monopolie op de verbinding tussen Malta en London.  Malta Airways, een onderdeel van BEA, bestond alleen op papier. Er bestond een Maltees register, echter daar stonden geen vliegtuigen in ingeschreven. Een aantal ondernemers wilden daar verandering in brengen met het oprichten van een nieuwe op Malta geregistreerde maatschappij.   

In december 1962 richtte een aantal zakenlieden de nieuwe luchtvaartmaatschappij Malta Metropolitan op. In mei 1963 werden de plannen kenbaar gemaakt en werden in London (Malta was immers een onderdeel van het Britse Rijk) de aanvraag ingediend voor het uitvoeren van de lijndienst tussen Malta en London en vanaf Malta naar Catalina en Palermo in Italie. De dienst tussen Malta en London zou gevlogen worden door een Douglas DC-6 of een van de BOAC over te nemen Bristol B-175 Britannia en voor de diensten tussen Malta en Italie zouden twee DeHavilland DH-114 Herons worden aangeschaft. Tegen de ingediende aanvraag werd bezwaar gemaakt door British Eagle, BEA en Skyways. British Eagle omdat er eveneens een aanvraag voor dit traject was ingediend welke nog niet was beantwoord. Daarbij werd de verbinding London-Malta als een cabotage route gezien, een verbinding (over water of door de lucht) waar een exclusieve vervoersafspraak voor gold. Dergelijke routes vielen buiten de op dat moment geldende IATA afspraken. De grootste angst van de maatschappijen was dat de nieuwe maatschappij met een Bristol B-175 Britannia London-Gatwick als springplank zou gaan gebruiken om Atlantische vluchten te gaan uitvoeren.

De Douglas C-54D VP-MAA van Malta Metropolitan in 1964 in opslag bij de grote hangaar op Rotterdam                          (archief Wim Zwakhals)

In afwachting van de uitkomst van de aanvraag werden de activiteiten gestart met een Douglas C-54D Skymaster. Dit toestel was afkomstig van de Seefahrt-U-Transportinteressen GmbH, de D-AMAX (c/n 10640) en werd op 11 mei 1963 in het register van Malta ingeschreven. Het toestel, ingericht met 72 zitplaatsen, werd op Brussel voorzien van nieuwe kleuren en de registratie VP-MAA, de eerste registratie in het register van Malta, en werd op 21 juni 1963 vanaf Brussel op Malta afgeleverd. Een week later werd de eerste vlucht uitgevoerd, op 28 juni 1963, vanaf London-Gatwick naar Kopenhagen. Malta Metropolitian voerde in de zomer van 1963 vooral vluchten uit voor andere maatschappijen als Starways, Derby Airways en Autair. In de zomer werden, in opdracht van Balair, vakantievluchten naar het zuiden van Europa gevlogen vanaf Bazel. Er werden daarnaast enkele langere vluchten gemaakt zoals op 4 augustus 1963 een charter vanaf Gatwick naar Singapore en in september een aantal vluchten in opdracht van het Ministerie van Defensie naar het Midden Oosten.

De hoorzitting voor de aanvraag van de lijndiensten stonden gepland voor 7 en 8 oktober 1963, echter deze werd kort voor die datum verplaatst naar begin 1964. Dit betekende dat Malta Metropolitan ook de winterperiode, met weinig werk, moest overleven. Echter op 8 februari 1964, na terugkeer van de VP-MAA op Gatwick van een charter vanaf Cairo, werd bekend gemaakt dat Malta Metropolitan de activiteiten zou staken, hoewel de maatschappij wel bleef bestaan. De Douglas C-54D Skymaster VP-MAA werd daarbij in opslag gezet, eerst op London-Gatwick, daarna op Rotterdam-Zestienhoven, gevolgd door een opslag op London-Stansted.

Malta werd kort daarop, op 21 september 1964, een onafhankelijke staat, waarop de registratie VP-MAA op 21 oktober 1964 werd uitgeschreven. Het toestel werd verkocht aan Autair en op 29 oktober 1964 vanaf Stansted naar Luton overgevlogen en zou na een onderhoudsbeurt door Autair als G-ASZT in gebruik genomen worden.

De DC-4 VP-MAA zou daarmee het enige vliegtuig zijn welke onder VP-M.. registratie zou worden ingeschreven. Vanaf midden 1969 werd de registratie 9H-... gehanteerd.

Malta Metropolitan op Rotterdam

Het eerst bezoek van de DC-4 VP-MAA aan Rotterdam vond plaats op 17 december 1963 met een charter vanaf London-Gatwick.  Op 20 maart 1964 werd de VP-MAA vanuit London-Gatwick naar Rotterdam -Zestienhoven overgevlogen en hier tijdelijk geparkeerd in afwachting van de verdere afwikkeling van de maatschappij. Deze DC-4 Skymaster heeft bijna twee maanden op Rotterdam geparkeerd gestaan waarbij regelmatig te motoren nog werden opgestart.  Na enige tijd op het platform gestaan te hebben werd het toestel voor verder stalling overgebracht neer een parkeerplaats achter de grote hangaar. Op 16 mei 1964 werd de DC-4 VP-MAA overgevlogen naar Stansted.

Malta Metropolitan vloot lijst

Bronnen: Flight International, Propliner, Airnieuws archieven

Wim Zwakhals, oktober 2016