Percival EP.9 Prospector

Tot de minder bekende vliegtuigtypes die een bezoek brachten aan Zestienhoven behoort zeker de Percival EP.9 Prospector.

De EP.9 Prospector G-AOZO was een van de laatste vliegende exemplaren in Engeland en werd gebruikt als parakist. Het toestel werd afgeschreven bij een ongeval op Lymphe in juli 1980.                                                                                                                    (archief Wim Zwakhals)

Edgar Percival nam in 1939 ontslag bij Percival Aircraft Ltd. maar keerde in 1954 terug als vliegtuigontwerper met het ontwerp van de EP.9. Na enige tijd in Australie verbleven te hebben, maakte Edger Percival een ontwerp voor een vliegtuig specifiek gericht op de Australische markt. Het ontwerp was een licht eenmotorige hoogdekker die uitgerust kon worden als passagierskist, vrachttoestel of landbouwsproeier. De  cockpit werd hoog boven de motor aangebracht waarbij het uitzicht goed was. De romp bestond geheel uit metaal waarbij het achterste deel van de romp open geklapt kon worden voor het vervoer van vracht. Het toestel had een vast landingsgestel en kon op onverharde ruwe banen opstijgen en landen en kreeg de aanduiding EP.9 Prospector. Het prototype G-AOFU vloog voor de eerste keer op 21 december 1955. Na een demontratietour in Australie werden de eerste exemplaren besteld en werd gestart met een productielijn van 20 stuks welke werden voorzien van een Lycoming CO-480-81 motor. In 1958 werden de productierechten overgenomen en kreeg de maatschappij de naam Lancashire Aircraft Company. Onder deze naam werden nog acht stuks gebouwd waarbij het laatste gebouwde exemplaar voorzien werd van een Armstrong Siddeley Cheetah motor en daarbij werd aangeduid als de Mark Two.

In 1959 werden in Australie twee EP.9's eveneens voorzien van een Cheetah motor en werden daarbij aangeduid als de EP.9C.

In de UK verzamelde zich de laatste zes EP.9 Prospectors zich in het einde van de jaren zestig zich op Lymphe Airport, waarbij er toen al weinig gevlogen werd veelal in de rol om parachutisten te vliegen. In de jaren zeventig waren de laatste vliegende exemplaren te zien op Shoreham. Begin jaren tachtig werden de laatste twee vliegwaardige exemplaren afgeschreven bij ongevallen. De G-AOZO (c/n 29) bij een parachutisten vlucht waarbij het toestel op 27 janauari 1980 vertrok vanaf Lymphe en direct na de start neerstortte en de G-APWZ (c/n 42) welke op Goodwood op 7 februari 1984 door storm omver werd geblazen. Dit toestel stond daarna jaren in opslag en werd uiteindelijk verkocht in Nieuw-Zealand waar het toestel weer tot luchtwaardige staat werd opgeknapt. Twee andere frames c/n 43 en 47 werden bij elkaar gebracht bij het Museum of Army Flying op Middle Wallop en werden herbouwd tot het laatste exemplaar van de EP.9 Prospector in Europa welke nu in Army Air Corps kleuren met serial XM819 in het museum tentoongesteld staat.

De EP.9 Prospector VH-DAI is een van de bewaarde exemplaren in Australie. Hier zien we het toestel in actieve dienst bij Dogett Aviation.                                                                                                                                                                                                (archief Wim Zwakhals)

Werelwijd zijn er nog vier vliegende exemplaren. Twee in de Verenigde Staten, een in Zuid-Afrika en een ander in  Nieuw-Zealand en drie EP.9's welke te vinden zijn in musea collecties.

Technische gegevens EP.9 Prospector

Percival EP.9 Prospector op Rotterdam

Het prototype van de EP.9 Prospector G-AOFU was in augustus 1962 te zien op Zestienhoven.                   (archief Wim Zwakhals)

Slechts drie EP.9 Prospectors hebben de Rotterdamse luchthaven bezocht. Het eerste bezoek was van de G-AOZY met c/n 23 welke op 4 maart 1957 werd ingeschreven en op demonstratietoer werd gestuurd. Zo werd een maand later op 9 april 1957 een bezoek aan Zestienhoven gebracht, gevolgd door nog twee bezoeken die maand en wel op 19 en 27 april. Kort daarop werd het toestel op 6 mei 1957 zwaar beschadigd bij een sproeidemonstratie bij Mesmerode, nabij Wunsdorf waarbij het toestel werd afgeschreven. Het tweede bezoek was met de  EP.9 Prospector G-AOFU (c/n 20), het eerste prototype, in augustus 1962. Drie maanden later werd dit toestel afgeschreven bij een  sproeiongeval in Sudan.

Het derde toestel was de D-ELSA welke met c/n 39 op 23 april 1958 als de XM819 aan het Army Air Corps werd afgeleverd. Op 26/10/1961 werd het toestel ingeschreven als de G-ARTV op naam van Steel Aviation voor groot onderhoud waarna het toestel verkocht werd aan Ceasar de Kever op Dusseldorf en op 12/2/1961 werd ingeschreven als de D-ALSA. Tussen januari en mei 1963 bracht het toestel een aantal bezoeken aan Rotterdam.

EP.9 Prospector D-ELSA was gebaseerd op Dusseldorf en bracht in januari 1963 een bezoek aan Rotterdam. Dit toestel is nog een van de weinige vliegwaardige exemplaren en vliegt in de Verenigde Staten als de N747JC.                    (Nico Terlouw, Zestienhoven, januari 1963) )

bronnen: Airnieuws archieven, Air Britain Archive

 

Wim Zwakhals, januari 2013