Demo Kamov Ka.26 1970

Nikolai I.Kamov was in de Sovjet Unie een van de leidende ontwerpers op het gebied van helikopters. Zijn team ontwierp in de vijftiger jaren de Kamov Ka-15 en Ka-18 helikopters welke specifiek voor de landbouw werden toegepast en begin jaren zestig in grote getallen gebouwd werden. Als opvolger voor deze types werd de Kamov Ka-26 ontworpen, dit maal een ontwerp met twee motoren.

CCCP- 26188 Kamov Ka-26 Aeroflot in de passagiersuitvoering                                                       (Parijs-Le Bourget, juni 1973)

De eerste details van deze lichte, twee motorige, helikopter werden in januari 1964 bekend gemaakt en het eerste prototype vloog een jaar later. Ten opzichte van de Ka-15 kon de Kamov Ka-26 drie maal zoveel lading vervoeren. Kamov paste ook bij dit ontwerp het contra roterende coaxiale drie bladig rotor systeem toe, waarbij de hoog geplaatste zuiger motoren het karakter van deze heli bepaalden. De motoren werden daarbij omlijnd door de motorbeplating met doel om een geforceerde koeling te bewerkstelligen. In aanloop van de productie werden zo'n 15 prototypes gebouwd voordat in 1969 met de productie van de Ka-26 gestart werd bij de Ulan Ude Aviation fabrieken.

Deze helikopter werd zo ontworpen dat het voor een breed doel kon worden ingezet. Hierbij kon de ruimte achter de cabine, tussen het landingsgestel, worden benut.

  • voor de agrarische toepassing kon een sproeivat met een gewicht van 900 kg met een directe sproeier of sproeiarmen worden aangebracht, direct in het zwaartepunt van de heli. Deze installatie is snel te verwijderen en kan vervangen worden door een passagiers/vracht cabine met zes zitplaatsen.
  • Het toestel kan ook alleen worden voorzien van een haakconstructie voor het meenemen van bulkvracht of in een net.
  • Als een luchtambulance kan de Ka-26 twee stretchers, twee ambulance medewerkers en een dokter vervoeren met daarnaast ruimte voor het meenemen van 150 kg rescue uitrusting.
  • een van de prototypes, de CCCP-19270, werd in juni 1969 op de Le Bourget Show getoond in een geofysische survey uitvoering voorzien van een electro magnetische puls generator in de cabine waarbij de heli voor de zender/ontvanger was omcirkeld door een ronde antenne.


CCCP-19270 Ka-26 Aeroflot in de geofysische uitvoering met ronde antenne rond de romp.                                   (archief Nico Terlouw, juni 1969, Parijs-Le Bourget)

  • daarnaast is nog een camera versie beschikbaar voorzien van AFA-31MA camera's. Deze versie kan luchtfoto's maken van een gebied van 5 km2 per uur met schaal 1:10.000.
  • een search and rescue versie voor de Russische marine werd voorzien van drie grote opblaasbare drijvers waarbij vanaf het wateroppervlak kon worden gevlogen. Daarbij was het toestel voorzien van lifejackets en twee opblaasbare LC-5 dinghies (voor 5 personen) voorzien van emergency radio bacons.
  • voor de Oost-Duitse politie werd een politie uitvoering ontwikkeld voorzien van camera's, zoeklampen en geluidsinstallatie.


D-HZPT is een van de twee voormalige Oost-Duitse Ka-26 ingezet bij de Polizei, na de eenwording van Duitsland werden beiden toestellen nog enige jaren in dienst met Duitse registratie. Beiden toestellen zijn nu nog te vinden in musea.      (Wim Zwakhals, Berlijn-Schonefeld, 16 juli 1991)

Om tijdens sproeivluchten de piloten vrij te houden van de veelal toxische stoffen wordt in de cabine een licht overdruk toegepast, waarbij de binnenkomende lucht wordt gefilterd. Het instrumenten paneel in de cockpit is ingericht voor all-weather operaties, met zowel VHF als HF.

In 1969 werd het toestel uitvoerig getest met zes brandweerlieden met uitrusting bij de inzet van bosbranden. Door zijn beperkte afmetingen en goede wendbaarheid werd het toestel vanaf 1970 ook ingezet vanaf een heli-platform op schepen, bij ijsbrekers, de walvisvaart en visserij.

In totaal werden er tussen 1969 en 1979 meer dan 840 stuks geproduceerd en naast in grote inzet binnen de Sovjet-Unie ingezet in Bulgarije, Oost-Duitsland, Hongarije, Japan (als landbouwsproeier bij rijstvelden), Roemenie en Zweden. Door een investeringsgroep uit Zweden werden al in 1969 twee Ka-26's besteld (SE-HDM en SE-HEZ). De SE-HDM werd ingezet door Ostermans Air, echter erg succesvol was de inzet van de Ka-26 in Zweden niet. De SE-HDM is bewaard gebleven en staat in het museum in Ugglarp. Na het uiteenvallen van de Sovjet-Unie werden de vele Ka-26 ingeschreven in de nieuwe republieken en ontstond ook een handel in ex Aeroflots machines.

De Kamov Ka-26 op Rotterdam

Een van de prototypes van de Ka-26 was c/n 11 de CCCP-19268 welke werd ingeschreven op 17 januari 1969. Deze Kamov maakte in april/mei 1970 een demo tour in West Europa en werd daarbij voor het eerst gezien op de Hannover Luchtvaartshow op 30 april 1970, voorzien van Aeroflot opschriften. Twee weken later, op 18 mei 1970, kwam het toestel vanuit Hamburg op Rotterdam aan. Hier startte een demo tour voor zowel Nederland als Belgie. Deze Kamov Ka-26 vloog daarbij de volgende dagen vanaf Rotterdam tot en met 27 mei 1970. Hierbij werd deze heli op 26 mei gezien met een sproeiinstallatie.


CCCP-19268 Ka-26 Aeroflot, tijdens de demo-tour op Rotterdam                                                                    (David Booster, Rotterdam, 18 mei 1970)

Technische gegevens Kamov Ka-26

EW-19373 Ka.26 in de landbouw/sproei uitvoering                                                                                (Wim Zwakhals, Minsk-Loshita, 9 september 1994)


bronnen: Jane's , archief Airnieuws. TAHS/more than half a century of Sovjet Transports


Wim Zwakhals, juli 2020